Pochodzenie i historia uprawy

"Ojczyzną arbuza jest centralna i południowa Afryka, gdzie dziko rosnąca forma tej rośliny jeszcze teraz występuje na ogromnych przestrzeniach na brzegach pustyń. Kawon znany był człowiekowi juz na 1500 lat przed naszą erą. Poprzez Egipt, Arabię, Iran, Afganistan uprawa jego przesunęła się do Chin. Z Egiptu dostał się do Grecji i do Rzymu; Arabowie przewieźli go do Hiszpanii. W Europie środkowej pojawił się arbuz stosunkowo późno; do Rosji dostał się prawdopodobnie za pośrednictwem Tatarów.

Wartość odżywcza

Jadalny miąższ arbuza zawiera około 93% wody i 6% cukru, pozostałą część stanowią inne składniki odżywcze: białko, błonnik, witaminy i minerały. Arbuzy są bogate w witaminę A, E i witaminy z grupy B. W miąższu znajduje się potas, miedź, żelazo, mangan, magnez, cynk oraz niewielka ilość sodu. Arbuzy charakteryzują się wysoką zawartością karotenoidów, likopenu, luteiny, zeaksantyny oraz kryptoksantyny.
Wysokiej zawartości likopenu zawdzięczają czerwone zabarwienie miąższu oraz większość właściwości prozdrowotnych.
Spożywanie arbuza nawadnia organizm dzięki temu pozytywnie wpływa na funkcjonowanie nerek. Wysoka zawartość potasu i niska sodu również wpływają na gospodarkę elektrolitową. Arbuz spożywany w trakcie upałów pomaga zapobiec udarowi cieplnemu, redukuje pragnienie i łagodzi drażliwość.

Opis botaniczny

Arbuz jest rośliną zielną, jednoroczną. W początkowym okresie wzrostu rozwija się szybko silny, rozgałęziony system korzeniowy, sięgający do 3-4 metrów w głąb ziemi i rozprzestrzeniający się w promieniu 3-5 m. Korzenie kawona słabo się regenerują, dlatego też rośliny często chorują po przesadzeniu. Kawon ma łodygę płożącą się, pięciokątną, pokrytą miękkimi włoskami, długą, silnie rozgałęzioną. W sprzyjających warunkach dorasta ona do 4 metrów. Łodyga ma zdolność tworzenia korzeni przybyszowych na całej swej długości. Pędy boczne wyrastają z kątów liści; na pędzie głównym tworzą się pędy pierwszego rzędu, na nich zaś pędy drugiego rzędu itd. Liście kawona są duże i liczne, szarozielone, pokryte woskowym nalotem i długimi włoskami. Z kątów liści wyrastają rozgałęzione wąsy oraz osadzone pojedynczo kwiaty. Kwiaty kawona są rozdzielnopłciowe, choć niektóre odmiany mogą mieć i obupłciowe. Budowa kwiatu jest taka sama jak budowa kwiatów melona.

Wymagania klimatyczne i glebowe

Arbuz jest dosyć wrażliwy na zimno. Zarówno siewki jak i rośliny wyrośnięte giną przy najmniejszym przymrozku dlatego decydując się na sadzenie arbuza w swoich ogrodach czy polach warto wybrać odmianę, która jest przystosowana do polskich warunków np. Rosario. Należy pamiętać również, że kawon słabo toleruje odwracanie pędów, dlatego też jest szczególnie wrażliwy na wiatry. Roślina ta wymaga dużo słońca do swojego rozwoju; owoc jej zawiera wtedy znacznie więcej cukru. Jest za to mniej wrażliwy na suszę. Już sama budowa liści kwalifikuje go jako roślinę klimatu suchego, a silny system korzeniowy umożliwia czerpanie wody z głębszych warstw gleby. Gleba powinna być lekka i ciepła o dużej zawartości próchnicy, niekwaśna.

Metody uprawy

Arbuzy uprawiamy przeważnie z rozsady. W drugiej połowie maja sadzimy rozsadę do gruntu w rzędy co 1,5 m i w odstępach 1 m w rzędzie. Rozsady kawonów przycinać nie należy.

Zabiegi pielęgnacyjne

Pielęgnowanie kawonów polega na starannym niszczeniu chwastów, wzruszaniu ziemi oraz dokarmiania roślin nawozami mineralnymi. Dobre wyniki daje przysypywanie łodyg ziemią w 1-2 miejscach - powoduje to tworzenie się korzeni przybyszowych i zabezpiecza od odwracania się pędów.

Zbiory

Arbuzy zaczynają dojrzewać przeważnie w początku września. Dojrzałość owoców poznaje się po zasychaniu szypułki i znajdującego się przy niej wąsa oraz po tym, że owco dojrzały chrzęści przy lekkim ugniataniu, a opukiwany wydaje głuchy dźwięk Zbiór wykonujemy ostrożnie.

[źródło: Wikipedia oraz Medicinal Values od Citrullus lanatus (Watermelon), Pharmacological Reviev, EO. Erhirihir and NE. Ekane 2013, International Journal of Research in Pharmaceutical and Biomedical Sciences, In-vitro anti-oxidant activity of Citrullus lanatus seed extract, H. Rahman, Asian Journal of Pharmaceutical and Clinical Research, 2013. https://www.medicalnewstoday.com/articles/266886#risks]